Mode –Geïllustreerde Pers– Beeldromans – Foto-ateliers
MODE
Harry maakte modefoto’s in eigen atelier: o.a. met model Rita Welling.
Ook foto’s op locatie: diverse plekken in Amsterdam. Dikwijls stond zijn vrouw Thecla (soms met dochter Vivian) model.
Voorts modeseries in de studio van de Geïllustreerde Pers (Stadhouderskade). Bovendien zijn er veel lingerie-opnamen. Deze zijn voornamelijk te liëren aan Celtha*, de familiezaak van zijn schoonfamilie Niehe.
*Thecla Kleyn-Niehe was via het familiebedrijf Celtha betrokken bij modeshows van de couturiers die in deze omgeving gevestigd waren (zie foto Archief van Amsterdam nr. 30997 van Dolf Toussaint: Kalverstraat 55, met winkelende nonnen voor de etalage van Celtha).
Mode Academie Charles Montaigne was in aanvang gevestigd Van Baerlestraat 6. Het contact was makkelijk gelegd want was de overbuur van het foto-atelier van Harry Kleyn op nummer 7. Later vestigde de Academie zich in de Paulus Potterstraat en ten slotte in de Vondelstraat nr. 35, het indrukwekkende pand waar een solo-expositie van de werken van Harry werd gehouden, postuum (1987).
Lingerie
Celtha, de zaak van Matthieu Niehe, gespecialiseerd in manufacturen en kledij voor de Katholieke kerk, begin 1900 gevestigd op nummer 15 in de Berenstraat (rond het jaar 2000 benoemd als een van de 9 straatjes). Toen de clientèle verhuisde naar de nieuwe chique wijk in Zuid, besloot Matthieu Niehe de klanten daar te gaan bedienen. Het werd Koninginneweg 101 (ca.1932). Anno 2023 is de toen ontworpen winkelgevel in de stijl ‘nieuwe zakelijkheid’ immer nog onaangetast – een bewijs van visie qua architectuur. Het assortiment voor de verkoop richtte zich meer en meer op lingerie; de familie verkocht naast corsetten, kousen, e.d. ook (luxe) lingerie en nachtgoed. Het gezin van Matthieu Niehe en Francina Hamerslag, met een zoon, Charles,* en vier dochters, woonde boven de winkel. Naast deze vestiging Koninginneweg 101 waren zij ook gevestigd Rijnstraat 3 (in 1939), Kalverstraat 55, Beethovenstraat 68 en Admiraal de Ruyterweg 81 te Amsterdam en in Den Haag op de Laan van Meerdervoort 274. Later tevens in de Maasstraat en de Kinkerstraat en ook een vestiging in Paramaribo. Al met al 9 filialen. Het hoofdkantoor was aanvankelijk gevestigd Rafaelstraat 20, hoek Gerrit van der Veenstraat, later in de winkelpanden van Het Nieuwe Huis, Roelof Hartstraat 6-8. *Charles Niehe: vader van Eric Niehe, diplomaat, ambassadeur, en Ivo Niehe, tv-presentator (zie Stadsarchief Amsterdam)
Modeltekenen – avondtoiletten
Dertien jaar bij de Geïllustreerde Pers 1962 – 1975
Uit de periode in dienstverband bij de GP treffen we aan:
- opnamen van reklame voor Romance en andere bladen van de GP – blz. 107
- een opname van de jury die zich buigt over de tekeningen van een wedstrijd
- foto’s van schoonheidstips
- Harry die het Sinterklaasfeest bij de GP fotografeert met een Hasselblad (blz. 20 boek Amsterdams fotograaf uit Indië) – blz. 20
en dan zijn er uiteraard de duizenden foto’s ‘met de onzichtbare hand’ gedurende 13 jaren voor alle bladen van de GP
Harry’s jubileum, 12 1/2 jaar bij de Geïllustreerde Pers – augustus 1974
Het was een groot feest. Z’n medewerkers hebben in de feestruimte een ‘reisbureau’ voor hem ingericht, refererend aan zijn grote reislust. Harry ontving een fraai groot boek over fotografie. Er is een opname waar Harry dit geschenk feestelijk in de lucht steekt – blz. 116.
Op een andere foto zien wij hem in bescheidenheid een enveloppe aannemen. Deze fotoserie laat een heel blije en enthousiaste man zien. Gekleed zoals hij graag deed: in pak, met een wild gekleurde stropdas, met z’n zwarte haar achterover gekamd en lang, met achter in de nek dikke krullen.
in 1975 was een reorganisatie van de GP ophanden. Harry besloot het verloop daarvan niet verder af te wachten, Hij koos ervoor weer zelfstandig in eigen studio verder te gaan, teneinde z’n creativiteit ongebonden te kunnen uitleven.
Het souterrain* van de GP aan de Stadhouderskade, waar de studio en de donkere kamer zich bevonden, was in die jaren uitgegroeid tot een legendarische broedplaats, een plek van intensieve artistieke uitwisseling met tijdgenoten als Wina Born, Ed van der Elsken, Paul Huf, Sem Presser, Kees Scherer en Joop Swart. Dit afscheid ging hem wel even aan ’t hart.
*zijn allereerste atelier met lab had Harry ingericht naast het kolenhok onder de trap in het souterrain van Koninginneweg 181 waar hij tot WO II woonde. Z’n eerste kunstwerken kwamen hier vandaan. ’t Kan verkeren!
<terug>
DE EERSTE BEELDROMANS 1959 / 1961 DECOR: AMSTERDAM
Pionier – de eerste beeldromans, foto-stripverhalen, waren van zijn hand
In de periode 1959 / 1961 werden foto-stripverhalen voor het tijdschrift Romance (uitspr. niet Engels maar Frans) geproduceerd. Dit ‘weekblad voor twintigers’ verscheen bij de Geïllustreerde Pers (GP).
Locaties: buiten-opnamen: voornamelijk Amsterdam
binnen-opnamen: vaak Van Baerlestraat 7
Harry regisseerde deze foto-verhalen, arrangeerde de enscenering, koos de locaties, drukte de foto’s af in zijn donkere kamer, maakte de lay out en leverde zo het eindproduct bij de GP aan. Kortom, de beeldromans waren van begin tot eind een creatie van Harry. Daarmee was hij de producent van de eerste Nederlandse fotoromans. In totaal produceerde hij er 24. Deze verschenen in de periode februari 1959 tot september 1961. Van verschillende verhalen is een versie in het Frans verschenen.
Verschijningsdata in 1959, 1960 en 1961
- 21 feb. ’59
- 18 april ’59
- 6 juni ’59
- 11 juli ’59
- 19 sept. ’59
- 31 okt. ’59
- 16 jan. ’60 tevens Franse versie
- 30 jan. ’60
- 12 mrt. ’60
- 30 juli ’60
- 17 sept. ’60 tevens Franse versie
- 24 sept. ’60
- 1 okt. ’60 tevens Franse versie
- 29 okt. ’60
- 12 nov. ’60
- 26 nov. ’60 tevens Franse versie
- 7 jan. ’61
- 4 mrt. ’61
- 1 apr. ’61
- 15 apr. ’61
- 1 juli ’61 editie waarin Harry zelf een rol speelde in z’n eigen foto-stripverhaal (boek: blz. 120)
- 9 sept. ’61
<terug>
FOTO-ATELIERS LADDE, VORMING TOT FOTOGRAAF (1932-1937)
Na het overlijden van zijn vader Louis (12-9-’32) in Nederlands-Indië was Harry vijf jaar bij Foto-ateliers Laddé (Nieuwendijk 57-59), van eind 1932 tot en met 1937. Eerst om het vak in de praktijk te leren. Vervolgens als volleerd fotograaf, waarbij portretfotografie de kernactiviteit was, het specialisme van Laddé. Afnemende klandizie (oorlogsdreiging ?) bij Laddé betekende voor Harry een nieuwe uitdaging. Aansluitend werd hij fotograaf bij Van Leer’s Walsbedrijven in Velsen.
uit: https://depthoffield.universiteitleiden.nl/0203f05nl/
Over Atelier Laddé en Jacob Merkelbach
[…] serieuzer werd het vak voor hem [Jacob Merkelbach] toen hij in het atelier van zijn zwager Machiel Laddé kwam te werken. Atelier Laddé was al snel na de oprichting een druk bezochte zaak met veel personeel. Met een grote portretcamera moest Jakob Merkelbach de Amsterdamse burgerij fotograferen. Ruim tien jaar werkte hij in dit bedrijf en deed er zeer veel ervaring op.
In dienst van zijn zwager kreeg Merkelbach de fotografische technieken perfect onder de knie en verdiende bovendien voldoende om zich na verloop van tijd zelfstandig te kunnen vestigen
Begin 1900: opent de alom bekende fotograaf Jacob Merkelbach op 13 april 1913 een atelier aan het Leidseplein 29 te Amsterdam op de vijfde etage van het gebouw van Hirsch & Cie. Dit nadat tegen het einde van de 19e eeuw Merkelbach’s zaak aan de Nieuwendijk 57-59 een belangrijk verkoopadres voor camera’s was geworden.
<terug>
PORTRETTEN en SCHOOLFOTO’SSinds de aanvang van zijn atelier op de Koninginneweg kreeg Harry honderden opdrachten van particulieren en scholen. Zo is er een uitgebreid archief ontstaan van portretten van Amsterdammers. Dikwijls met hun gezin, of de hele familie: huwelijken, jubilea, e.d.. En men liet zich ook fotograferen voor een mooi geschenk aan een dierbare of ter gelegenheid van een zilveren bruiloft: een familiefoto met alle kinderen. Ook schoolfoto’s behoorden tot de portretfotografie. Voor deze opnamen werkte Harry samen met Scerno* (Spiegelgracht). Alleen de foto’s van de scholen waar zijn kinderen op zaten, maakte hij zelf: klassefoto’s en individuele – alom bekend met de enscenering met pen in de hand in de schoolbank.
*Scerno, antiekwinkel aan de Spiegelgracht en o.m. bekend om zijn initiatief tot ontwerp van een herdenkingspostzegel Watersnoodramp 1953. |
|